(Download) "Manipulacja" by Ireneusz Iredy艅ski * Book PDF Kindle ePub Free
eBook details
- Title: Manipulacja
- Author : Ireneusz Iredy艅ski
- Release Date : January 28, 2021
- Genre: Mysteries & Thrillers,Books,
- Pages : * pages
- Size : 288 KB
Description
Czasem, niespodziewanie dla czytelnika, akcja odrywa si臋 od rzeczywisto艣ci przekszta艂caj膮c si臋 psychodeliczn膮 wizj臋, w kt贸rej pojawiaj膮 si臋 „Murzyn” (w niebieskim fraku), „艣mier膰” i „muszy pan”. Iredy艅ski bardzo sprawnie manipuluje uczuciami czytelnika (z mistrzostwem godnym Quentina Tarantino) do czego, by膰 mo偶e, nawi膮zuje tytu艂 jego powie艣ci.
Pewnego dnia Stefan P臋ka艂a – awangardowy rze藕biarz, otrzymuje list z zaproszeniem od znanej szwajcarskiej galerii sztuki, w kt贸rym okre艣lany jest jako „artysta znany mi臋dzynarodowej publiczno艣ci”. Galeria ta zaprasza go na p贸艂roczne stypendium do Zurychu gwarantuj膮c „艣rodki umo偶liwiaj膮ce dowolne dzia艂anie artystyczne”. Do listu do艂膮czony jest op艂acony bilet lotniczy. Stefan oczywi艣cie korzysta z tego zrz膮dzenia losu. Jego perypetie „na obczy藕nie” stanowi膮 tre艣膰 tej ksi膮偶ki. Ca艂o艣膰 zako艅czona efektownym fina艂em.
Z FISZKI BIBLIOTECZNEJ Z LAT 70-TYCH XX WIEKU:
Powie艣膰 wsp贸艂czesnego prozaika i poety (ur. 1939), drukowana pierwotnie na 艂amach tygodnika „Literatura”, prezentuje histori臋 m艂odego rze藕biarza, kt贸ry wyje偶d偶a do Zurychu na wystaw臋 swych awangardowych prac. Bohater utworu, niezr贸wnowa偶ony i chimeryczny Stefan P臋kala, nawi膮zuje kontakty ze 艣rodowiskiem anarchizuj膮cej m艂odzie偶y i zostaje wpl膮tany w afer臋 kryminalno-polityczn膮. Interesuj膮co przedstawiona zosta艂a konfrontacja postawy bohatera, pozuj膮cego na kontestatora i hippisa, ze 艣wiatopogl膮dowymi problemami typowymi dla spo艂ecze艅stw 艣wiata zachodniego. Autor przeprowadza w powie艣ci ostr膮 krytyk臋 wsp贸艂czesnej pseudoawangardowej sztuki i jej tw贸rc贸w, nakre艣la ironiczny portret swego bohatera, op臋tanego na艂ogami i s艂abo艣ciami. Zr臋czne i wartkie dialogi, swoiste poczucie humoru czyni膮 z powie艣ci interesuj膮c膮 lektur臋 dla oczytanego odbiorcy.
RECENZJA, KT脫R膭 NAPISA艁A ALEKSANDRA URBA艃CZYK (2013):
„Manipulacja” zosta艂a ciep艂o przyj臋ta przez krytyk臋. Nie oznacza to, 偶e nie by艂o oponent贸w, tw贸rczo艣膰 Iredy艅skiego zawsze budzi艂a skrajne emocje. Manipulacja w du偶ej mierze opiera si臋 na biografii autora. Jest utworem dosy膰 awangardowym, wykorzystuje elementy surrealizmu i groteski. Tym razem spogl膮damy ironicznym okiem autora na rol臋 artysty i jego sztuki oraz na mechanizm, kt贸ry powoduje, w jaki spos贸b widz odczytuje jego intencje.
Bohaterem utworu jest polski rze藕biarz, Stefan P臋ka艂a. Nieco wypalony i zm臋czony rutyn膮 artysta otrzymuje zaproszenie od szwajcarskiej galerii sztuki w Zurychu, dla kt贸rej ma przygotowa膰 wystaw臋 prac. Artysta widzi w wyje藕dzie (pami臋tajmy – to czasy PRL) szans臋 na zarobek. Niepokoi go nieznajomo艣膰 j臋zyk贸w, postanawia wi臋c „podbi膰 zach贸d” przybieraj膮c poz臋 artysty awangardowego, kt贸ry w dziwnym przebraniu, z kuriozaln膮 fryzur膮 pozostaje wierny swojej „szeleszcz膮cej mowie”.
Bariera j臋zykowa okazuje si臋 rzeczywi艣cie du偶ym problemem. Staje si臋 powodem wyobcowania artysty. Odseparowany od ludzi ma du偶o czasu na rozmy艣lanie, autoanaliz臋 i walk臋 z w艂asnymi demonami. Przez znaczn膮 cz臋艣膰 utworu bohater prowadzi wewn臋trzny monolog z sumieniem, 艣mierci膮, pisze listy do nie偶yj膮cej matki.
Sytuacja zmienia si臋, gdy Stefan zaprzyja藕nia si臋 z m艂odym cz艂owiekiem m贸wi膮cym po polsku. Andreas staje si臋 t艂umaczem i przewodnikiem. W zamian Stefan udziela mu go艣ciny. Andreas jednak nie jest typem samotnika, ma wielu przyjaci贸艂. Dom artysty wype艂nia si臋 gwarem, gor膮cymi dyskusjami, alkoholem i flirtami. Stefanowi nie przeszkadza fakt, i偶 nie rozumie 偶ywio艂owej wymiany my艣li. Dopiero po czasie dotrze do niego prawdziwy sens spotka艅. Andreas jest przyw贸dc膮 grupy terrorystycznej i okazuje si臋 manipulantem rozdaj膮cym karty… M艂ody cz艂owiek wpl膮tuje rze藕biarza w kryminaln膮 afer臋 i powoduje jego aresztowanie.
Punktem kulminacyjnym powie艣ci jest wernisa偶, kt贸ry okazuje si臋 g艂o艣nym skandalem, ale wbrew zdrowemu rozs膮dkowi i oczekiwaniom artysty – przynosi mu poklask. Wkr贸tce jednak, do艣膰 przewrotnie (jak to u Iredy艅skiego) ma miejsce tragiczne wydarzenie, w wyniku kt贸rego rze藕biarz zostaje uwi臋ziony.
Manipulacja uchodzi za jedno z lepszych dokona艅 pisarza, wcze艣niej krytyka zarzuca艂a mu „b艂aho艣膰 tre艣ci” i 艂atwizn臋 „filmowych uj臋膰". Powie艣膰 napisana jest w innej konwencji i stylu. Narracja jest zmienna, miejscami czytelnik jest 艣wiadkiem przenikania 艣wiata realnego, majak贸w, sn贸w czy narkotycznych wizji bohatera. Tekst jest bogaty w neologizmy, kt贸re dodaj膮 prozie smaczku.
(Powy偶sza recenzja zosta艂a opublikowana po raz pierwszy w 2013 roku na obliczakultury.pl i ksiazkioli.blogspot.com)
ZE STUDIUM „IREDY艃SKI I ACEDIA”, KT脫RE NAPISA艁 MAKSYMILIAN WRONISZEWSKI (2019):
„Manipulacj臋” mo偶na odczytywa膰 jako powie艣膰 o sytuacji „Polaka za granic膮”, a co za tym idzie plasowa膰 w polu literackich odniesie艅 wyznaczanych chocia偶by – jak przekonuje Zdzis艂aw Marcin贸w – przez „Trans-Atlantyk” Gombrowicza i „Moniz臋 Clavier Mro偶ka”. Wolno tak偶e widzie膰 w niej utw贸r o „wyl臋garni goszystowskiej na Zachodzie”, w kt贸rym kpi膮ca, ironiczna postawa g艂贸wnego bohatera konfrontuje si臋 z zapa艂em m艂odych anarchizuj膮cych rewolucjonist贸w. W ko艅cu jest r贸wnie偶 „Manipulacja” powie艣ci膮 o sztuce i arty艣cie.
 "Manipulacja" by Ireneusz Iredy艅ski * Book PDF Kindle ePub Free){kind=link}